Jump to content

Wikidata/Glossary/hsb: Difference between revisions

From Meta, a Wikimedia project coordination wiki
Content deleted Content added
FuzzyBot (talk | contribs)
Updating to match new version of source page
FuzzyBot (talk | contribs)
Updating to match new version of source page
 
(8 intermediate revisions by 2 users not shown)
Line 1: Line 1:
<languages/>
<languages />
{{MovedToWikidata|Wikidata:Glossary}}
Wikidata staja datowu banku wědy k dispoziciji, kotruž kóždy móže wobdźěłać. W tutym nastawku chcemy diskusiju a komunikaciju wo projekće polěpšić, definujo wažnu terminologiju. Su signifikantne lěpšiny, jeli terminologiju w projekće konsekwentnje wužiwamy.

* {{anchor|Wikidata}}'''Wikidata''' je nowe websydło, kotrež budźe so za [[#Initial Wikidata development|spočatne wuwiće Wikidata]] startować. Budźe w instancy [[#MediaWiki|MediaWiki]] z [[#Wikibase extensions|rozšěrjenjemi Wikibase]] běžeć, kotrež [[#Wikidata editors|wobdźěłarjam Wikidata]] zmóžnja, [[#Page|strony]] we Wikidata zapodać.
* {{anchor|Wikibase extensions}}'''Wikibase''' je softwara za Wikidata. Zestaja so z třoch rozšěrjenjow MediaWiki: Wikibase, Wikibase client a WikibaseLib. '''Rozšěrjenje Wikibase''' (za serwer Wikidata často ''repo'' mjenowane) zmóžnja instalaciju MediaWiki za hromadźenje a wothladowanje strukturowanych datow a budźe so na websydle Wikidata wužiwać. '''Rozšěrjenje Wikibase client''' (často jenož ''client'' mjenowane) zmóžnja instalacije MediaWiki, zo by daty ze serwera Wikidata na swojich serwerach naprašowało a zwobrazniło, a budźe so we Wikipedijach rozdźělnych rěčow a najskerje tež na druhich sydłach nałožować. '''Rozšěrjenje WikibaseLib''' ma zhromadne biblioteki za wobě hłownej rozšěrjeni.
* {{anchor|Wikidata editors}}'''Wobdźěłarjo Wikidata''' su wužiwarjo, kotřiž wobsah wutworjeja a jón zhromadnje wothladuja. Hromadźe su woni dźěl zhromadźenstwa Wikidata.
* {{anchor|Initial Wikidata development}}'''Spočatne wuwiće Wikidata''' poćahuje so na dźěło, kotrež budźe so wot teama spočatneho wuwića Wikidata činić - wopisane w [[Wikidata/Technical proposal|techniskim namjeće]] -, w časowym wobłuku wot apryla 2012 hač do měrca 2013.
* {{anchor|Page}}'''Page''' je strona abo {{anchor|nastawk}}'''nastawk''' we hłownym rumje we wikiju. We Wikidata budu strony w rozdźělnych mjenowych rumach (kaž tež we Wikipedijach). Strony we hłownym mjenowym rumje Wikidata budu wo [[#Item|elementach]] jednać.
* {{anchor|Entity}}<span class="mw-translate-fuzzy">
'''Entity''' (tež ''topic'', ''thing'' abo ''subject'') je tema (abo abstraktne zapřijeće), wo kotrymž [[#Page|strona]] we Wikipediji jedna. Tuta wěc njeje wopisanje same, abo strona, je zapřijeće, kotrež nastawk wopisuje.
</span>
* {{anchor|Item}}'''Item''' (tež ''topic'', ''thing'', ''entity'' abo ''lemma'' mjenowany) je, wo kotrymž [[#Page|strona]] we Wikidata jedna. Element identifikuje so přez pomjenowanje a wopisanje (hlej [[Wikidata/Notes/Data model|Datowy model]]) a přez nastawki Wikipedije, kotrež na stronu wotkazuja.
* {{anchor|Statement}}<span class="mw-translate-fuzzy">
'''Statement''' (=wuprajenje, tež fact (=fakt), claim (=twjerdźenje) abo triple, byrnjež njeby posledni mjenowany cyle prawy był) je jedyn dźěl datow wo [[#Item|elemenće]], kotryž je so na jednej [[#Page|stronje]] zapřijał. W najjednorišim padźe je wuprajenje jenož por "kajkosć: hódnota" (na přikład "Kraj: Němska"), ale často móža wuprajenja dalše kwalifikatory měć (na přikład časne kwalifikatory). Hlej [[Wikidata/Notes/Data model|datowy model]]. Kedźbuj, zo Wikidata tukanja na prawosć wuprajenjow nječini, ale hromadźi a zdźěla je z [[#Reference|referencu]] na žórło.
</span>
* {{anchor|Claim}}'''Claim''' (also called a fact or statement, although this is not completely correct) is a the part of a [[#Statement|statement]] without the [[#Reference|references]].
* {{anchor|Reference}}'''Reference''' (= Referenca) abo ''source'' (= žórło) wopisuje pochad [[#Statement|wuprajenja]] we [[#Wikidata|Wikidata]]. Žórło same je často [[#Item|element]], na přikład kniha. Wikidata nochce na prašenje wotmołwić, hač wuprajenje je prawe abo nic, ale jenož, hač wuprajenje ma referencu. Štož su płaćiwe referency, ma so mjez ''[[#Wikidata editors|wobdźěłarjemi Wikidata]]'' debatować.
* {{anchor|Data}}{{anchor|Metadata}}'''Data''' a '''Metadata''': We Wikidata su '''daty''' zběrka wšěch [[#Statement|wuprajenjow]] a jich [[#Reference|referencow]] - zwjetša zapodatych wot [[#Wikidata editors|wobdźěłarjow Wikidata]] do Wikidata. Na rozdźěl wot toho su '''metadaty''' wšě te daty, kotrež Wikidata pak zapřijima wo tym pak kotrež su w softwarje zasadźene a njedadźa so wot wobdźěłarjow změnić, na př. stawizny [[#Page|strony]], wobdźěłar Wikidata, kotryž je wuprajenje zapodał abo referencu podał.
* {{anchor|Export}}'''Export''' poćahuje so na wašnje, na kotrež so [[#Data|daty]] a [[#Metadata|metadaty]] z Wikidata za dalše wužiwanje k dispoziciji stajeja. Přez mašiny čitajomne eksporty datow maja w daloko rozšěrjenych formatach kaž na přikład [[#JSON|JSON]] abo [[#RDF/XML|RDF/XML]] k dispoziciji stać.
* {{anchor|languageattribute}}'''Language attributes''' (= rěčne atributy) su wot rěče wotwisne {{anchor|languageattribute-label}}'''labels''' (= pomjenowanja) a {{anchor|languageattribute-description}}'''descriptions''' (= wopisanja), kotrež so [[#Item|elementam]] přidawaja. Wone su wot čłowjeka čitajomny tekst, zo by rozumjenje wobłuka elementa wosnadniło, t. r. specifiski typ entity.
* {{anchor|sitelinks}}'''Site links''' (= sydłowe wotkazy) su specialne wotkazy, kotrež {{anchor|sitelinks-site}}'''site''' (= sydło) a {{anchor|sitelinks-title}}'''title''' (= titul) wobsahuja a wot jednotliwych [[#Item|elementow]] we Wikidata k stronam na druhich sydłach, na přikład we Wikipediji, wjedu. Wužiwaja so za identifikowanje elementa ze zwonkowneho sydła kaž tež jako narunanje za mjezyrěčne wotkazy. Sydłowe wotkazy móža tež přidate {{anchor|sitelinks-badge}}'''badges''' (= znački) měć a pokazuja zwjetša na to, zo strona je ''wulkotny nastawk'' abo něšto podobne była.

== Přisłušne zapřijeća ==

* {{anchor|MediaWiki}}'''MediaWiki''' je softwara, z kotrejž projekty kaž Wikipedija a Wikimedia Commons běža. Hlej [[de:MediaWiki|MediaWiki]].
* {{anchor|RDF}}'''RDF''' je W3C-standard za datowy model semantiskeho weba. Hlej [[de:Resource Description Framework|Resource Description Framework]].
* {{anchor|JSON}}'''JSON''' je format za datowu wuměnu na zakładźe JavaScripta. Hlej [[de:JSON|JSON]].
* {{anchor|XML}}'''XML''' je W3C-standard za rozšěrjomnu woznamjenjensku rěč. Hlej [[de:XML|XML]].
* {{anchor|RDF/XML}}'''RDF/XML''' je format serializacije z RDF do XML. Hlej [[de:RDF_(Resource_Description_Framework)#Beispiel|Přikład za RDF]].

[[Category:Wikidata]]

Latest revision as of 23:48, 12 December 2023