Kornwerderzand

**Kornwerderzand**
Plaats in Nederland
	(Details) (Details)
	;
Situering
Provincie	Friesland
Gemeente	Súdwest-Fryslân
Coördinaten	53° 4′ NB, 5° 20′ OL
Algemeen
Oppervlakte	3,34 km²
- land	3,3 km²
- water	0,04 km²
Inwoners ; (2023-01-01)	50 ; (15 inw./km²)
Woningvoorraad	24 woningen
Overig
Postcode	8752
Netnummer	0517
Woonplaatscode	2315
Belangrijke verkeersaders	A7 E22
Foto's
	Huizen in het dorp
	Luchtfoto van Kornwerderzand uit 2014
Portaal	Nederland ; Súdwest-Fryslân

Kornwerderzand (Fries: Koarnwertersân) is een dorp in de gemeente Súdwest-Fryslân in de Nederlandse provincie Friesland. Kornwerderzand ligt op de Afsluitdijk, enkele kilometers van de kust. In 2023 zouden er volgens het CBS het dorp 50 inwoners zijn. In 2011 was dit aantal nog 22.

Geschiedenis[bewerken | brontekst bewerken]

Oorspronkelijk was Kornwerderzand een werkeiland, dat voor de bouw van de Afsluitdijk aangelegd werd op de zandplaat met dezelfde naam. Tot 2011 lag de plaats in de toenmalige gemeente Wonseradeel.

Lorentzsluizen[bewerken | brontekst bewerken]

Nabij Kornwerderzand bevinden zich de Lorentzsluizen, een stelsel van spuisluizen en een grote en kleine schutsluis. Tezamen met de Stevinsluizen beheersen zij het waterpeil van het IJsselmeer, en daarmee ook van het achterland. Dit werd van militaire betekenis geacht in verband met inundaties. Daarom is te Kornwerderzand een stelsel van kazematten aangelegd dat de sluizen moet beschermen.

Spuisluizen
Schutsluis

Slag om de Afsluitdijk[bewerken | brontekst bewerken]

Zie Slag om de Afsluitdijk voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

Hier is tijdens de Meidagen van 1940 hevig gevochten. De Stelling Kornwerderzand is een van de weinige Nederlandse stellingen geweest die standhielden.

Bezienswaardigheden[bewerken | brontekst bewerken]

Het Kazemattenmuseum heeft informatie over Kornwerderzand in de Tweede Wereldoorlog.
Het Afsluitdijk Wadden Center, een expositiecentrum
Kornwerderzand met de sluizen en kazematten behoren tot het beschermd dorpsgezicht, een van de beschermde stads- en dorpsgezichten in Friesland.