Piotr Apostoł

Piotr Apostoł

Szymon Piotr
Święty Kościóła katolickiego i Cerkwi prawosławnej Papież
Data i miejsce urodzenia	1 p.n.e. Betsaida
Data i miejsce śmierci	67 Wzgórze Watykańskie
Miejsce pochówku	przypuszczalnie Cmentarz w Watykanie↗
Wyznanie	chrześcijaństwo
Kościół	rzymskokatolicki
Pontyfikat	30

{{Duchowny infobox}} Sugerowane pola (wstaw w kodzie): | alt grafiki = | faksymile = | imię i nazwisko org = | opis grafiki = | miejsce pochówku = | kraj działania = | opis faksymile = Nieznane pola: "imię przybrane oryginalne", "imię i nazwisko oryginalne" oraz "państwo".

{{{rodzaj}}}
{{{imię}}}

{{{tytuły}}}
[[Plik:{{{grafika}}}|240x240px|alt=Ilustracja|{{{podpis grafiki}}}]] {{{podpis grafiki}}}
Data i miejsce urodzenia	{{{data urodzenia}}} {{{miejsce urodzenia}}}
Data i miejsce śmierci	{{{data śmierci}}} {{{miejsce śmierci}}}
Czczony przez	{{{kościół}}}
Beatyfikacja	{{{data beatyfikacji}}} {{{miejsce beatyfikacji}}} przez {{{beatyfikujący}}}
Kanonizacja	{{{data kanonizacji}}} {{{miejsce kanonizacji}}} przez {{{kanonizujący}}}
Wspomnienie	{{{wspomnienie}}}
Atrybuty	{{{atrybuty}}}
Patron	{{{patron}}}
Szczególne miejsca kultu	{{{miejsce kultu}}}
[[Plik:{{{faksymile}}}|130x100px|alt=Faksymile|{{{opis faksymile}}}]] {{{opis faksymile}}}

{{Święty infobox}} Sugerowane pola (wstaw w kodzie): | beatyfikujący = | miejsce kanonizacji = | data urodzenia = | patron = | kanonizujący = | miejsce beatyfikacji = | rodzaj = | data kanonizacji = | podpis grafiki = | atrybuty = | miejsce kultu = | faksymile = | data beatyfikacji = | miejsce śmierci = | tytuły = | wspomnienie = | imię = | data śmierci = | kościół = | grafika = | miejsce urodzenia = | opis faksymile = Nieznane pola: "Wspomnienie", "Miejsce_kanonizacji", "Miejsce_śmierci", "Data_urodzenia", "Miejsce_beatyfikacji", "quote", "Atrybuty", "Beatyfikowany_przez", "Kanonizowany_przez", "Miejsce_kultu", "Tytuły", "Imię", "Miejsce_urodzenia", "Data_beatyfikacji", "Patron", "Kościół", "Portret", "Data_śmierci" oraz "Data_kanonizacji".

Piotr Apostoł, Szymon Piotr, łac. Petrus, gr. Πέτρος Petros (petra = skała), aram. כיפא Kefa (kefa = skała), scs. Sławny i wsiechwalnyj pierwowierchowny apostoł Pietr (pontyfikat: 30? – ok. 67) – apostoł, uważany przez Kościół katolicki za pierwszego papieża, męczennik chrześcijański, święty katolicki i prawosławny.

Żywot świętego Piotra

Według ewangelii, Szymon był synem Jana (Jona), a bratem Andrzeja. Pochodził z Betsaidy nad jeziorem Genezaret. Do ok. 30 roku był rybakiem w Kafarnaum w Galilei, a następnie uczeniem i apostołem Jezusa.

Św. Piotrowi przypisywane jest autorstwo dwóch listów (1. i 2.), włączonych do kanonu Nowego Testamentu.

W Nowym Testamencie

Losy Piotra opisują Ewangelie oraz Dzieje Apostolskie.

Według nich na wezwanie Jezusa Piotr porzucił swój zawód rybaka i został Jego uczniem. Był pierwszym apostołem, który uznał Jezusa za Mesjasza.

Złożone Piotrowi przez Chrystusa obietnice:

Otóż i Ja tobie powiadam: Ty jesteś Piotr [czyli Skała], i na tej Skale zbuduję Kościół mój, a bramy piekielne go nie przemogą. I tobie dam klucze królestwa niebieskiego, cokolwiek zwiążesz na ziemi, będzie związane w niebie, a co rozwiążesz na ziemi, będzie rozwiązane w niebie (Mt 16,18-19)

{{Cytat}} Brakujące pola: treść. Przestarzałe pola: 1. legły u podstaw prymatu Piotra jako seniora Ludu Wybranego Nowego Przymierza, prawodawcy, a także nauczyciela (Dz 15,7) i pasterza Kościoła: (J 12, 15-17).

Jezus przepowiedział Piotrowi, że po swoim pojmaniu ten wyprze się Go trzykrotnie, co wg Ewangelii potwierdziło się. Podczas pojmania Jezusa usiłował go bronić atakując mieczem jednego z napastników i obcinając mu ucho. Według 21. rozdziału Ewangelii wg św. Jana, Jezus ponownie powierzył Piotrowi opiekę nad swoim Kościołem: "Paś baranki Moje".

Po Zesłaniu Ducha Świętego Piotr przewodził Kościołowi, a z nim jedenastu Apostołom.

Rodzina

Piotr miał żonę, wraz z nim też mieszkała jego teściowa. Andrzej Apostoł był jego bratem. W 1P 5,13 wspomina o "synu", Marku, chodzi jednak prawdopodobnie o Jana Marka, późniejszego ewangelistę.

Pobyt w Rzymie

Piotr Apostoł przedstawiony na witrażu w praskiej Katedrze św. Wita (w środku)

Pobyt Piotra w Rzymie, negowany przez niektórych badaczy, potwierdzać mogą słowa Piotra z 1 Listu : "Pozdrawia was ta, która jest w Babilonie", 1 P 5,13 za BT). Babilon w Apokalipsie jest symbolicznym określeniem Rzymu. Inne wczesne świadectwa pobytu Św. Piotra w Rzymie to dzieła Ireneusza, Tertuliana, Euzebiusza, Hegezypa, Cypriana, Dionizego, Gajusza, Klemensa Aleksandryjskiego, Orygenesa, Familiana, Ignacego z Antiochii, Klemensa Rzymskiego, a także niektóre apokryfy (np. gnostycka "Apokalipsa Piotra")

Istnieje także legenda mówiąca, że gdy w Rzymie rozpoczęły się prześladowania chrześcijan (za czasów Nerona), Piotr postanowił uciec z miasta. Wówczas ukazał mu się Jezus. Piotr spytał go, dokąd idzie (łac. Quo vadis, Domine?). Jezus miał mu odpowiedzieć "idę do miasta, aby mnie powtórnie ukrzyżowano". Wówczas Piotr zawrócił, a w miejscu tego wydarzenia postawiono kościół. To wydarzenie zawarł Henryk Sienkiewicz w powieści Quo vadis.

Tradycja głosi, że Piotr zginął w Rzymie na Wzgórzu Watykańskim. Zginął męczeńsko na krzyżu (na własną prośbę) głową w dół, ponieważ mówił, iż nie jest godzien umrzeć jak Chrystus. Później w tym miejscu postawiono kościół, w którym złożono jego ciało. Dziś w tym miejscu stoi Bazylika św. Piotra.

Spory doktrynalne

Według relacji biblijnej Piotr zmieniał podczas swojego życia zdanie dotyczące literalnego pojmowania części przepisów Prawa Mojżeszowego. Początkowo, Piotr unikał pogan i uważał, że nie mają oni udziału w Ewangelii. Pogląd ten uległ częściowej zmianie dopiero po wizji jaką otrzymał od Boga i po wizycie w domu Korneliusza, kilka lat po śmierci i zmartwychwstaniu Jezusa (Dzieje Apostolskie 10). Kilkanaście lat później apostoł Piotr wraz z innymi członkami kościoła jerozolimskiego przebywał wśród chrześcijan nawróconych spomiędzy pogan w Antiochii, bez okazywania jakiejkolwiek dyskryminacji. Dowiedziawszy się jednak o przybyciu wysłanników Jakuba (głowy Kościoła w Jerozolimie), zaczął się zachowywać tak, jakoby zachowywał ceremonialną czystość i nie jadał z poganami, a w jego ślad poszli inni, nawet Barnaba. Zobaczywszy to Paweł z Tarsu (głowa Kościoła w Antiochii) sprzeciwił się mu wprost nazywając jego zachowanie nagannym i obłudnym wygłaszając, że człowiek nie jest usprawiedliwiany z uczynków Prawa, a tylko przez wiarę Jezusa (List do Galatów Ga 2,11-16).

Chodzenie po wodzie

Według Ewangelii Mateusza, Piotr po ujrzeniu chodzącego po wodzie Jezusa zaczął iść do niego także poruszając się po tafli wody (Mt 14:22-32). (Marek i Jan także wspominają o Jezusie, ale nie wspominają robiącego to samo Piotra).

Obmywanie stóp

Według Ewangelii św. Jana, Piotr z początku odmówił obmywania swoich stóp Jezusowi podczas Ostatniej Wieczerzy. Jezus wtedy rzekł: Jeśli ja Cię nie wymyję, to żadna z części Twego ciała nie będzie ze mną. Na to Piotr odpowiedział: Panie nie myj tylko mych stóp, ale także dłonie i głowę.

Kult

Ciało Apostoła spoczywa ok. 6 metrów pod ołtarzem w Bazylice św. Piotra w Watykanie we Włoszech.

Ikonografia

W ikonografii św. Piotr Apostoł przedstawiany jest jako łysiejący, siwy, brodaty starzec, w dłoni trzyma dwa klucze (srebrny i złoty) symbolizujące klucze Królestwa Bożego.

Innymi atrybutami Apostoła są: anioł, kajdany, kogut, odwrócony krzyż, księga, łódź, zwój, pastorał, ryba, sieci, skała - stanowiące aluzje do wydarzeń w jego życiu, tiara w rękach.

Do Postaci Piotra odwołują się również liczne dzieła kultury. Do najbardziej znanych w literaturze polskiej należy powieść Quo vadis Henryka Sienkiewicza.

Dni obchodów

Główne święto św. Piotra (razem ze św. Apostołem Pawłem) - uroczystość liturgiczna w Kościele katolickim, obchodzona jest 29 czerwca. Natomiast 22 lutego Kościół wspomina katedrę tj. tron-krzesło na którym miał zasiadać Piotr papież.

Cerkiew prawosławna celebruje dni św. Piotra 29 czerwca/12 lipca i 30 czerwca/13 lipca oraz 16/29 stycznia tj.: 12 i 13 lipca (wspominając Sobór dwunastu apostołów) oraz 29 stycznia wg kalendarza gregoriańskiego, jako Adorację okowów ap. Piotra.

Patronat

Święty Piotr jest patronem m. in.:

• diecezji: w Rzymie, Berlinie, Lozannie
• miast: Awinionu, Biecza, Duszników-Zdroju, Frankfurtu nad Menem, Genewy, Hamburga, Nantes, Poznania, Rygi, Rzymu, Trzebnicy
• zawodów: blacharzy, budowniczych mostów, kowali, kamieniarzy, marynarzy, rybaków, zegarmistrzów
• Wodnego Ochotniczego Pogotowia Ratunkowego

Święty Piotr jest również wzywany, jako orędownik podczas epilepsji, gorączki, febry, ukąszenia przez węże.

Zobacz też

• Bazylika św. Piotra w okowach
• męczennicy chrześcijańscy
• modlitwa za pośrednictwem świętego
• święci i błogosławieni Kościoła katolickiego
• święci prawosławni
• Paweł z Tarsu
• Piotr (imię) - inne postaci noszące to imię

Bibliografia

• Święci Apostołowie Piotr i Paweł - materiały na brewiarz.katolik.pl [08.06.2009]
• Apostoł Piotr, pierwszy wśród zwierzchnich na cerkiew.pl (opr. Jarosław Charkiewicz)