Aktywizm (filozofia): Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana]

Usunięta treść Dodana treść

Jednokolumnowy

Wersja z 22:31, 22 sty 2011

Aktywizm (łac. activus - czynny, działający) - stanowisko filozoficzne głoszące metafizyczne pierwszeństwo aktywności i zmiany nad trwałością i stałością. Stanowiska aktywistyczne pojawiły się dopiero w filozofii nowożytnej jako opozycja do obecnego szczególnie silnie w metafizyce klasycznej substancjalizmu. Według aktywistów substancja nie jest - jak głosili substancjaliści - podstawowym, autonomicznym ontycznie elementem Bytu, ale jest zależna od aktywności podmiotu.

W antropologii filozoficznej ontologiczny aktywizm łączy się ściśle z przekonaniami o wyższości woli nad rozumem i czynu nad działalnością intelektualną (woluntaryzm). W filozofii historii łączy się ściśle z przekonaniami o wyższości postępu nad tradycją.

Aktywizm to również postawa reprezentowana przez jednostki dążące do wywołania określonych zmian społecznych, politycznych, ekonomicznych i w środowisku naturalnym. Działanie to opiera się często na jednym kontrowersyjnym argumencie popierającym lub przeciwstawiającym się aktualnej sytuacji.

Słowo "aktywizm" używane jest jako synonim dla protestu i niezgody, Może jednak przybierać wiele form - od pisania listów do gazet i polityków, poprzez kampanie polityczne, bojkot określonych przedsiębiorstw, wiece, demonstracje, strajk, po akcje głodowe i partyzanckie.

Aktywiści, działacze, liderzy starają się raczej bezpośrednio przekonywać ludzi do zmiany swoich zachowań, zamiast przekonywać władze publiczne do wprowadzenia zmian prawnych. Ruch spółdzielczy zaś dąży do stworzenia nowych instytucji opartych na zasadach współpracy i na ogół unika lobbingu i protestów politycznych.

Rodzaje

Zobacz też

Bibliografia

Adam Jan Karpiński, Słownik pojęć filozoficzno-socjologicznych, Wydawnictwo Gdańskiej Wyższej Szkoły Administracji, Gdańsk 2007.
David Walls, The Activist's Almanac: The Concerned Citizen's Guide to the Leading Advocacy Organizations in America, Simon & Schuster/Fireside, New York 1993.
Randy Shaw, The Activist's Handbook: A Primer for the 1990s and Beyond, University of California Press, Berkeley 1996.
Stanisław Jedynak (red.), Mały słownik etyczny, Branta, Bydgoszcz 1999.

@@ Linia 1: / Linia 1: @@
-'''Aktywizm''' - stanowisko filozoficzne głoszące metafizyczne pierwszeństwo aktywności i [[zmiana|zmiany]] nad trwałością i stałością. Stanowiska aktywistyczne pojawiły się dopiero w filozofii nowożytnej jako opozycja do obecnego szczególnie silnie w [[metafizyka klasyczna|metafizyce klasycznej]] [[substancjalizm]]u. Według aktywistów [[substancja (filozofia)|substancja]] nie jest - jak głosili substancjaliści - podstawowym, autonomicznym ontycznie elementem Bytu, ale jest zależna od aktywności [[podmiot]]u.
+'''Aktywizm''' ([[łacina|łac.]] ''activus'' - czynny, działający) - stanowisko filozoficzne głoszące metafizyczne pierwszeństwo aktywności i [[zmiana|zmiany]] nad trwałością i stałością. Stanowiska aktywistyczne pojawiły się dopiero w filozofii nowożytnej jako opozycja do obecnego szczególnie silnie w [[metafizyka klasyczna|metafizyce klasycznej]] [[substancjalizm]]u. Według aktywistów [[substancja (filozofia)|substancja]] nie jest - jak głosili substancjaliści - podstawowym, autonomicznym ontycznie elementem Bytu, ale jest zależna od aktywności [[podmiot]]u.
 W antropologii filozoficznej ontologiczny aktywizm łączy się ściśle z przekonaniami o wyższości [[wola|woli]] nad rozumem i czynu nad działalnością intelektualną ([[woluntaryzm]]). W filozofii historii łączy się ściśle z przekonaniami o wyższości [[postęp]]u nad [[tradycja|tradycją]].
+'''Aktywizm''' to również [[postawa]] reprezentowana przez jednostki dążące do wywołania określonych [[zmiana społeczna|zmian społecznych]], [[polityka|politycznych]], [[ekonomia|ekonomicznych]] i w [[środowisko naturalne | środowisku naturalnym]]. Działanie to opiera się często na jednym kontrowersyjnym argumencie popierającym lub przeciwstawiającym się aktualnej sytuacji.
+Słowo "aktywizm" używane jest jako [[synonim]] dla [[protest|protestu]] i niezgody, Może jednak przybierać wiele form - od pisania listów do gazet i polityków, poprzez kampanie polityczne, [[bojkot]] określonych przedsiębiorstw, [[wiec]]e, [[demonstracja|demonstracje]], [[strajk|strajk]], po akcje głodowe i [[partyzantka|partyzanckie]].
+Aktywiści, działacze, liderzy starają się raczej bezpośrednio przekonywać ludzi do zmiany swoich [[zachowanie|zachowań]], zamiast przekonywać [[władza publiczna|władze publiczne]] do wprowadzenia zmian [[prawo|prawnych]]. Ruch [[Spółdzielnia|spółdzielczy]] zaś dąży do stworzenia nowych instytucji opartych na zasadach [[współpraca|współpracy]] i na ogół unika [[lobby|lobbingu]] i [[protest|protestów politycznych]].
+=== Rodzaje ===
+* [[Obywatelskie nieposłuszeństwo]]
+* [[Budowanie wspólnoty]]
+** [[Przemysł aktywistyczny]]
+** [[Transformacja konfliktu]]
+** Ruch [[Spółdzielnia|spółdzielczy]]
+** [[Craftivism]]
+** [[Proste życie (styl życia)]]
+* [[Aktywizm gospodarczy]]
+** [[Bojkot]]
+*** [[Weganizm]] (bojkot spożywania zwierząt)
+** [[Dezinwestycja]]
+* [[Aktywizm marek]]
+* [[Lobby]]
+* [[Media aktywizm]]
+** [[Culture jamming]]
+** [[Hacktivism]]
+** [[Aktywizm internetowy]]
+* [[Nieagresja]]
+* [[Działacz pokojowy]] i [[Ruch pokojowy]]
+* [[Kampania wyborcza]]
+* [[Propaganda]]
+** [[Komunikacja Guerrilla]]
+* [[Protest]]
+** [[Demonstracja]]
+** [[Akcja bezpośrednia]]
+*** [[Front Wyzwolenia Zwierząt]]
+** [[Teatr dla Zmiany Społecznej]]
+** [[Protest song]]
+* [[Strajk]]
+* [[Aktywizm młodzieżowy]]
+** [[Aktywizm studencki]]
+** [[Media prowadzone przez młodzież]]
+== Zobacz też ==
+* [[feminizm]]
+* [[Henri Bergson]]
+* [[Inżynieria społeczna (politologia)]]
+* [[John Dewey]]
+* [[lider (psychologia)]]
+* [[marksizm]]
+* [[ochlokracja]]
+* [[Oswald Spengler]]
+* [[pragmatyzm]]
+* [[ruch społeczny]]
+* [[wirtualny wolontariat]]
+* [[wolontariat]]
+== Bibliografia ==
+* Adam Jan Karpiński, ''Słownik pojęć filozoficzno-socjologicznych'', Wydawnictwo Gdańskiej Wyższej Szkoły Administracji, Gdańsk 2007.
+* David Walls, ''The Activist's Almanac: The Concerned Citizen's Guide to the Leading Advocacy Organizations in America'', Simon & Schuster/Fireside, New York 1993.
+* Randy Shaw, ''The Activist's Handbook: A Primer for the 1990s and Beyond'', University of California Press, Berkeley 1996.
+* Stanisław Jedynak (red.), ''Mały słownik etyczny'', Branta, Bydgoszcz 1999.
 [[Kategoria:Antropologia filozoficzna]]
 [[Kategoria:Filozofia historii]]
 [[Kategoria:Ontologia]]
+[[Kategoria:Filozofia współczesna]]
+[[Kategoria:Ruchy społeczne]]
+[[Kategoria:Socjologia polityki]]
+[[Kategoria:Teoria polityki]]
 {{nobots}}
+[[ar:نشاط]]
+[[bg:Активизъм]]
+[[ca:Activisme]]
+[[cs:Aktivismus]]
+[[da:Aktivisme]]
+[[de:Aktivist]]
+[[el:Ακτιβισμός]]
+[[es:Activismo]]
+[[fr:Activisme politique]]
+[[gl:Activismo]]
+[[id:Aktivisme]]
+[[it:Attivismo politico]]
+[[he:אקטיביזם]]
+[[lt:Aktyvizmas]]
+[[mk:Активизам]]
+[[nl:Politiek activisme]]
+[[ja:積極行動主義]]
+[[no:Aktivisme]]
+[[pt:Ativismo]]
+[[ro:Activism]]
+[[ru:Активизм]]
+[[simple:Activism]]
+[[sr:Активизам]]
+[[fi:Aktivismi]]
+[[sv:Aktivism]]
+[[tr:Aktivizm]]